Khutbah

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Shalat, Mi'raje Tiyang Mukmin

Kam, 8 Februari 2024 | 06:00 WIB

Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Shalat, Mi'raje Tiyang Mukmin

Shalat. (Foto: Istimewa)

Shalat termasuk amal ibadah dalam rukun Islam yang diurutkan setelah syahadat. Ibadah shalat lima waktu diperintahkan langsung kepada Nabi Muhammad saw, saat ia menghadap Allah swt dalam peristiwa Isra' Mi'raj. Oleh karena itu, ketika kita shalat, bersikaplah layaknya ketika menghadap langsung kepada Allah dengan memperhatikan tata cara dan adab-adabnya.


Teks khutbah Jumat berikut ini dengan judul "Khutbah Jumat Bahasa Jawa: Shalat, Mi'raje Tiyang Mukmin" Untuk mencetak naskah khutbah Jumat ini, silakan klik ikon print berwarna merah di atas atau bawah artikel ini (pada tampilan desktop). Semoga bermanfaat!



Khutbah I


اْلحَمْدُ للهِ اْلحَمْدُ للهِ الّذي هَدَانَا سُبُلَ السّلاَمِ، وَأَفْهَمَنَا بِشَرِيْعَةِ النَّبِيّ الكَريمِ، أَشْهَدُ أَنْ لَا اِلَهَ إِلَّا الله وَحْدَهُ لا شَرِيك لَه، ذُو اْلجَلالِ وَالإكْرام، وَأَشْهَدُ أَنّ سَيِّدَنَا وَنَبِيَّنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسولُه، اللّهُمَّ صَلِّ و سَلِّمْ وَبارِكْ عَلَى سَيِّدِنا مُحَمّدٍ وَعَلَى الِه وَأصْحابِهِ وَالتَّابِعينَ بِإحْسانِ إلَى يَوْمِ الدِّين، أَمَّا بَعْدُ: فَيَايُّهَا الإِخْوَان، أوْصُيْكُمْ وَ نَفْسِيْ بِتَقْوَى اللهِ وَطَاعَتِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُوْنْ، قَالَ اللهُ تَعَالىَ فِي اْلقُرْانِ اْلكَرِيمْ: أَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الَّشيْطَانِ الرَّجِيْم، بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيْمْ: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا اتَّقُوا الله وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا، يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَنْ يُطِعِ الله وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا وقال تعالى يَا اَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا اتَّقُوْا اللهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوْتُنَّ إِلاَّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُوْنَ. صَدَقَ اللهُ العَظِيمْ


Jamaah Jumát rahimakumullah,

Wonten ing pambuka sidang khutbah ingkang minulya punika, kepareng khatib ngaturaken pepeling kagem kita sedaya. Manggaha kita tansah ningkataken takwa kita, kelawan nindaake perintahe Gusti saha nebihi sedaya awisanipun. Mugi-mugi kita kalebet golongan ingkang angsal Ridha saking Gusti Allah ta’ala.


Para jamaah ingkang minulya

Kita sedaya nggadahi kewajiban shalat limang wekdal. Shalat inggih punika amal ibadah ingkang kalebet rukun Islam, sak sampunipun kita maos kalimat syahadat. Kangge tiyang Islam ingkang sampun mukallaf, hukumipun nglampahi shalat gangsal wekdal menika fardhu ain. Bilih dalil shalat fardhu menika, kados dene wonten ing Surat An Nisa ayat 103:


فَاِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلٰوةَ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ قِيَامًا وَّقُعُوْدًا وَّعَلٰى جُنُوْبِكُمْۚ فَاِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَاَقِيْمُوا الصَّلٰوةَۚ اِنَّ الصَّلٰوةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِيْنَ كِتٰبًا مَّوْقُوْتًا


Lajeng dhawuhe Kanjeng Nabi Muhammad saw wonten ing salah setunggale hadist ingkang dipun riwayataken Sahabat Abdullah Ibnu Umar Ra:


بُنِيَ الإِسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ: شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُوْلُ اللهِ، وَإِقَامِ الصَّلاَةِ، وَإِيْتَاءِ الزَّكَاةِ، وَحَجِّ البَيْتِ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ


Artosipun: "Islam iku dibangun adhedhasar limang perkara: (1) Hanyekséni menawa ora ana sesembahan kang wenang diibadahi kanthi bener kajaba amung Allah Ta’ala, lan Nabi Muhammad shalallahu ‘alaihi wa sallam iku pinangka utusané Allah. (2) Nindakake shalat. (3) Netepi zakat. (4) Nindakake haji ing Baitullah. (5) Lan nindakaké pasa ing wulan Ramadhan." (HR Bukhari Muslim)


Para jamaah ingkang minulya

Ibadah shalat fardhu menika, ugi kalebet istimewa. Sebab, Kanjeng Nabi Muhammad saw nampi langsung dhawuh perintah shalat fardhu menika, langsung saking Gusti Allah, nalika piyambake Isra' Mi'raj. Menika benten kalian dhawuh perintah ngalampahi ibadah sanese, ingkang dipun perantarani kalian Malaikat Jibril.


Pramila, wonten salah setunggal ibarat nalika kita nglampahi shalat menika, kaya dene kita nembe nglampahi mi'raj, sowan ngadep langsung dhateng Allah ta'ala.


Para jamaah ingkang minulya

Saking pengibaratan ingkang dipun aturake kala wau, kedah dados kawigatosan, nalika kita nglampahi ibadah shalat. Kajaba syarat rukune kedah kita laksanaaken, ugi ing dalem adab utawi tata kramane nalika kita sowan, ngadep langsung dhateng Gusti Allah.


Contonipun, nalika kita badhe ngadep tiyang ingkang kita hormati ten Dunya mawon, kita mesti ngagem sandhangan kang resik tur sahe. Napa malih menawi kita badhe ngadep dhateng Allah ta'ala, menawi saget mestinipun dipun siapke ngagem sandhangan kang pantes.


Ugi ing dalem gerak gerike awak lan manah kita. Kedah dipun tata nalika kita shalat. Menika selaras kalian dhawuhe Kanjeng Nabi Muhammad saw, nalika piyambakipun nerangake babagan ihsan, ing hadist kang diriwayatake Sahabat Umar bin Khattab.


قَالَ: أَنْ تَعْبُدَ اللهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ يَرَاكَ


Artosipun: "Nabi ngendika : Ihsan iku sira ngibadah marang Allah kaya kaya sira bisa nyawang marang Allah. Manawa sira ora bisa nyawang Allah, satemené Allah tansah mirsani marang sira." (HR Muslim)


Para jamaah ingkang minulya

Supados kita gadah manah ingkang khusyu nalika shalat, Imam Ghazali ten Kitab Ihya Ulumiddin ngutip saking hadits Nabi, maringi penjelasan supados pikiran kita kedah khusyu nalika shalat. Rasulullah paring wasiat dhumateng para sahabat: "Nalika sliramu shalat, mangka lakonono kaya dene shalat wong kang arep pisahan, yaiku shalate wong kang ninggal nafsune, shalate wong kang wis cedak ajale, shalate wong kang tumuju marang Gusti... ”


Kanthi shalat kang khusyu menika, dados pengarep-pengarep supados shalat kita ditampi kalian Allah ta'ala. Mugi-mugi kita sedaya kalebet dados tiyang ingkang khusyu nalika nglampahi shalat. Amin ya Rabbal Alamin.


   جَعَلَنا اللهُ وَإيَّاكم مِنَ الفَائِزِين الآمِنِين، وَأدْخَلَنَا وإِيَّاكم فِي زُمْرَةِ عِبَادِهِ المُؤْمِنِيْنَ : أعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمْ، بِسْمِ اللهِ الرَّحْمانِ الرَّحِيمْ: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلًا سَدِيدًا    باَرَكَ اللهُ لِيْ وَلكمْ فِي القُرْآنِ العَظِيْمِ، وَنَفَعَنِيْ وَإِيّاكُمْ بِالآياتِ وذِكْرِ الحَكِيْمِ. إنّهُ تَعاَلَى جَوّادٌ كَرِيْمٌ مَلِكٌ بَرٌّ رَؤُوْفٌ رَحِيْمٌ   


Khutbah II


   اَلْحَمْدُ للهِ عَلىَ إِحْسَانِهِ وَالشُّكْرُ لَهُ عَلىَ تَوْفِيْقِهِ وَاِمْتِنَانِهِ. وَأَشْهَدُ أَنْ لاَ اِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَاللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أنَّ سَيِّدَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ الدَّاعِى إلىَ رِضْوَانِهِ. اللهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وِعَلَى اَلِهِ وَأَصْحَابِهِ وَسَلِّمْ تَسْلِيْمًا كِثيْرًا   أَمَّا بَعْدُ فَياَ اَيُّهَا النَّاسُ اِتَّقُوااللهَ فِيْمَا أَمَرَ وَانْتَهُوْا عَمَّا نَهَى وَاعْلَمُوْا أَنَّ اللهَ أَمَرَكُمْ بِأَمْرٍ بَدَأَ فِيْهِ بِنَفْسِهِ وَثَـنَى بِمَلآ ئِكَتِهِ بِقُدْسِهِ وَقَالَ تَعاَلَى إِنَّ اللهَ وَمَلآئِكَتَهُ يُصَلُّوْنَ عَلىَ النَّبِى يآ اَيُّهَا الَّذِيْنَ آمَنُوْا صَلُّوْا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوْا تَسْلِيْمًا. اللهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلِّمْ وَعَلَى آلِ سَيِّدِناَ مُحَمَّدٍ وَعَلَى اَنْبِيآئِكَ وَرُسُلِكَ وَمَلآئِكَةِ اْلمُقَرَّبِيْنَ وَارْضَ اللّهُمَّ عَنِ اْلخُلَفَاءِ الرَّاشِدِيْنَ أَبِى بَكْرٍ وَعُمَر وَعُثْمَان وَعَلِى وَعَنْ بَقِيَّةِ الصَّحَابَةِ وَالتَّابِعِيْنَ وَتَابِعِي التَّابِعِيْنَ لَهُمْ بِاِحْسَانٍ اِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ وَارْضَ عَنَّا مَعَهُمْ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِيْنَ

اَللهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِيْنَ وَاْلمُؤْمِنَاتِ وَاْلمُسْلِمِيْنَ وَاْلمُسْلِمَاتِ اَلاَحْيآءُ مِنْهُمْ وَاْلاَمْوَاتِ اللهُمَّ أَعِزَّ اْلإِسْلاَمَ وَاْلمُسْلِمِيْنَ وَأَذِلَّ الشِّرْكَ وَاْلمُشْرِكِيْنَ وَانْصُرْ عِبَادَكَ اْلمُوَحِّدِيَّةَ وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَ الدِّيْنَ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَ اْلمُسْلِمِيْنَ وَ دَمِّرْ أَعْدَاءَ الدِّيْنِ وَاعْلِ كَلِمَاتِكَ إِلَى يَوْمَ الدِّيْنِ. اللهُمَّ ادْفَعْ عَنَّا اْلبَلاَءَ وَاْلوَبَاءَ وَالزَّلاَزِلَ وَاْلمِحَنَ وَسُوْءَ اْلفِتْنَةِ وَاْلمِحَنَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ عَنْ بَلَدِنَا اِنْدُونِيْسِيَّا خآصَّةً وَسَائِرِ اْلبُلْدَانِ اْلمُسْلِمِيْنَ عآمَّةً يَا رَبَّ اْلعَالَمِيْنَ. رَبَّنَا آتِناَ فِى الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِى اْلآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. رَبَّنَا ظَلَمْنَا اَنْفُسَنَا وَاإنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُوْنَنَّ مِنَ اْلخَاسِرِيْنَ

عِبَادَاللهِ ! إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِاْلعَدْلِ وَاْلإِحْسَانِ وَإِيْتآءِ ذِي اْلقُرْبىَ وَيَنْهَى عَنِ اْلفَحْشآءِ وَاْلمُنْكَرِ وَاْلبَغْي يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ وَاذْكُرُوا اللهَ اْلعَظِيْمَ يَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوْهُ عَلىَ نِعَمِهِ يَزِدْكُمْ وَلَذِكْرُ اللهِ أَكْبَرْ     


Ustadz Ajie Najmuddin, Akivis NU Boyolali